Başbakan Kurti, Belgrad’ı kuzey Kosova’da gerilimi tırmandırmakla suçladı

Kosova başbakanı Cuma günü Sırbistan’ı, Batı’nın gerilimi azaltmak için hem Belgrad hem de Priştine üzerindeki yoğun baskısının ortasında etnik Sırplar ile NATO liderliğindeki barış güçleri arasındaki çatışmaları düzenlemekle suçladı.

Pazartesi günü Kosova’nın kuzeyindeki bir kasabada NATO liderliğindeki KFOR birliklerinin taş, şişe ve molotof kokteyli atan etnik Sırp protestocularla çatışması sonucu 30’u barış gücü askeri olmak üzere 80’den fazla kişi yaralandı.

Kosova Başbakanı Albin Kurti parlamentoda milletvekillerine hitaben yaptığı konuşmada, “29 Mayıs’ta durumun tırmanması planlandı, iyi organize edildi ve bir yazarı vardı.”

“Yazar resmi Belgradlı.”

Suç grupları

Kurti, Sırbistan’ı çatışmaları kışkırtmak için “suç gruplarını seferber etmekle” suçladı ve çok sayıda Kosovalı Sırp’ın “(Belgrad tarafından) bu tür suç saldırıları için canlı kalkan görevi görmeye zorlandığını” söyledi.

Kosova’nın etnik Sırp azınlığı, istikrarsız kuzeyde Nisan ayındaki yerel seçimleri boykot ederek, katılım oranı yüzde 3,5’in altında olmasına rağmen etnik Arnavutların yerel meclislerin kontrolünü ele geçirmesine izin verdi.

Pek çok Sırp, Kosova özel polis kuvvetlerinin yanı sıra gerçek temsilcileri olarak görmedikleri etnik Arnavut belediye başkanlarının geri çekilmesini talep ediyor.

Zvecan’da Pazartesi günkü çatışmalardan bu yana, her gün yüzlerce etnik Sırp, dikenli tellerle kapatılan ve çevik kuvvet teçhizatına sahip KFOR askerleri tarafından kuşatılan belediye binasının önünde toplandı.

Ancak Kurti, mitinglerin Belgrad’dan gelen emir üzerine yapıldığını tahmin ediyor.

Gerginliği azaltmak için herhangi bir somut önlem açıklamadı.

Moldova görüşmeleri

Perşembe günü, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Şansölyesi Olaf Scholz bir zirvenin oturum aralarında Belgrad ve Priştine liderleriyle görüştükten sonra Kosova’yı tartışmalı dört kuzey belediyesinde yeni seçimlere izin vermeye çağırdıklarını söylediler.

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Antony Blinken ayrıca hem Priştine hem de Belgrad’ı gerilimi düşürmeye çağırdı ve onların Avrupa bütünleşme özlemlerini riske attıkları konusunda uyardı.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuciç, AB dış politika sorumlusu Josep Borrell ile “Priştine kurumlarının sorumsuz davranışları” hakkında konuştuğunu söyledi.

Cuma günü Zvecan belediye binası önünde protestocuların taşıdığı bazı pankartlarda “Göz yaşartıcı gaz ve şok bombaları değil barış istiyoruz” ve “Biz suçlu değiliz, sadece özgürlük istiyoruz” yazılı pankartlar okundu.

Temsilcileri Natasa Aksentijeviç, belediye çalışanlarının Kosova özel polisinin işe dönebilmek için belediye binasını derhal terk etmesini istediğini söyledi.

Gazetecilere verdiği demeçte, “Burada barışın hüküm sürmesini istiyoruz … ve sahte belediye başkanını biz seçmediğimiz için Zvecan’ımıza gelmemesini istiyoruz” dedi.

Kosova’nın çoğunluk etnik kökenli Arnavut nüfusunun yaklaşık yüzde altısını oluşturan Sırplar, özellikle çoğunlukta oldukları kuzeyde, Belgrad’a büyük ölçüde sadık kaldılar.

Kosova, 2008’de Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmesine karşın, müttefikleri Çin ve Rusya ile birlikte Belgrad hareketi hâlâ tanımıyor.